ಲುಳಿಯ ಪಯಪಾಡುಗಳ ಬವರಿಯ
ಸುಳಿವುಗಳ ಜಾರುಗಳ ಘಾಯದ
ಕಳವುಗಲ ಕೈಮೆಗಳ ಮೋಡಾಮೋಡಿಯುಬ್ಬಣದ
ಲಲಿತ ಚಿತ್ರದ ಚದುರ ಭಟರ
ವ್ವಳಿಸಿ ಹೊಯ್ದಾಡಿದರು ನೋಟಕ
ರುಲಿದುದಿಬ್ಬರ ಶ್ರಮದ ಶೌರ್ಯದ ವೆಗ್ಗಳೆಯತನಕೆ (ದ್ರೋಣ ಪರ್ವ, ೧೪ ಸಂಧಿ, ೮ ಪದ್ಯ)
ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ರಭಸದಿಂದ ಕಾಲನ್ನು ಇಡುತ್ತಾ ಸುತ್ತಿ, ಸುಳಿದು ಜಾರಿ, ಗಾಯವಾಗುವಂತೆ ಕೈಚಳಕದಿಂದ ಕದ್ದು ತಿವಿದು, ವಿವಿಧ ಪಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಹಾಕುತ್ತಾ, ಚತುರರಾದ ಇಬ್ಬರೂ ಬಂಧುರವಾಗಿ ಹೋರಾಡುವುದನ್ನು ನೋಡಿ ಅವರಿಬ್ಬರ ಅಭ್ಯಾಸ ಶೌರ್ಯಗಳನ್ನು ನೋಟಕರು ಹೊಗಳಿದರು.
ಅರ್ಥ:
ಲುಳಿ: ರಭಸ, ವೇಗ; ಪಯ: ಕಾಳಗದಲ್ಲಿ ಒಂದು ವರಸೆ, ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕುವ ಒಂದು ಕ್ರಮ; ಪಾಡು: ರೀತಿ; ಬವರಿ: ತಿರುಗುವುದು; ಸುಳಿವು: ತಿರುಗು, ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳು; ಜಾರು: ನುಣುಚಿಕೊಳ್ಳು; ಘಾಯ: ಪೆಟ್ಟು; ಕಳವು: ಕಾಣೆಯಾಗು; ಕೈಮೆ: ಕೈಚಳಕ, ಹಸ್ತಕೌಶಲ, ನೈಪುಣ್ಯ; ಮೋಡ: ಮುಗಿಲು, ಮೇಘ; ಮೋಡಿ: ರೀತಿ, ಶೈಲಿ; ಉಬ್ಬಣ: ಚೂಪಾದ ಆಯುಧ; ಲಲಿತ: ಚೆಲುವಾದ; ಚಿತ್ರ: ಬರೆದ ಆಕೃತಿ; ಚದುರ: ಜಾಣ, ಬುದ್ಧಿವಂತ; ಭಟ: ಸೈನಿಕ; ಅವ್ವಳಿಸು: ಆರ್ಭಟಿಸು; ಹೊಯ್ದಾಡು: ಹೊಡೆದಾಡು; ನೋಟ: ವೀಕ್ಷಣೆ; ಉಲಿ: ಶಬ್ದ; ಶ್ರಮ: ಆಯಾಸ; ಶೌರ್ಯ: ಪರಾಕ್ರಮ; ವೆಗ್ಗಳ: ಶ್ರೇಷ್ಠತೆ, ಹಿರಿಮೆ;
ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಲುಳಿಯ +ಪಯ+ಪಾಡುಗಳ +ಬವರಿಯ
ಸುಳಿವುಗಳ +ಜಾರುಗಳ +ಘಾಯದ
ಕಳವುಗಳ +ಕೈಮೆಗಳ +ಮೋಡಾಮೋಡಿ+ಉಬ್ಬಣದ
ಲಲಿತ +ಚಿತ್ರದ +ಚದುರ +ಭಟರ್
ಅವ್ವಳಿಸಿ +ಹೊಯ್ದಾಡಿದರು +ನೋಟಕರ್
ಉಲಿದುದ್+ಇಬ್ಬರ+ ಶ್ರಮದ +ಶೌರ್ಯದ +ವೆಗ್ಗಳೆಯತನಕೆ
ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಲುಳಿ, ಸುಳಿ – ಪ್ರಾಸ ಪದ
(೨) ಕತ್ತಿವರಸೆಯ ಯುದ್ಧವನ್ನು ವಿವರಿಸಿರುವ ಪರಿ
ಕುಮಾರವ್ಯಾಸಭಾರತ 