ಬರಬರಲು ರಿಪುಭಟನ ಹೊಯ್ಗುಳ
ಧರಧುರಕೆ ಕಲಿ ಸಾತ್ಯಕಿಯ ತರ
ಹರಣೆ ತಗ್ಗಿತು ಮಹಿಮೆ ಮುಗ್ಗಿತು ಮುರಿದುದಗ್ಗಳಿಕೆ
ಉರವಣಿಸಿ ಭೂರಿಶ್ರವನು ರಿಪು
ವರನ ಖಡುಗವ ಮುರಿಯ ಹೊಯ್ದ
ಬ್ಬರಿಸಿ ಕಡೆಗಾಲಿಂದ ಹೊಯ್ದನು ಹಾಯ್ದು ಮುಂದಲೆಗೆ (ದ್ರೋಣ ಪರ್ವ, ೧೪ ಸಂಧಿ, ೧೦ ಪದ್ಯ)
ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಬರಬರುತ್ತಾ ಭೂರಿಶ್ರವನ ಹೊಯಿಲಿನ ತೀವ್ರತೆಗೆ ಸಾತ್ಯಕಿಯ ಸತ್ವ ತಗ್ಗಿತು, ಹಿರಿಮೆ ಇಳಿಯಿತು, ಹೆಚ್ಚಳ ಕುಗ್ಗಿತು, ಭೂರಿಶ್ರವನು ಮುಂದೆ ಬಿದ್ದು ಸಾತ್ಯಕಿಯ ಖಡ್ಗವನ್ನು ಮುರಿಯುವಂತೆ ಹೊಡೆದು ಅಬ್ಬರಿಸಿ ಮುಂದಲೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದು ಕಾಲಿನಿಂದ ಝಾಡಿಸಿದನು.
ಅರ್ಥ:
ರಿಪು: ವೈರಿ; ಭಟ: ಸೈನಿಕ; ಹೊಯ್: ಹೊಡೆತ; ಧರಧುರ: ತೀವ್ರತೆ, ವೇಗ; ಕಲಿ: ಶೂರ; ತರಹರಿಸು: ಸೈರಿಸು; ತಗ್ಗು: ಬಾಗು; ಮಹಿಮೆ: ಶ್ರೇಷ್ಠತೆ; ಮುಗ್ಗು: ಬಾಗು, ಮಣಿ; ಮುರಿ: ಸೀಳು; ಅಗ್ಗಳಿಕೆ: ಶ್ರೇಷ್ಠತೆ; ಉರವಣಿಸು: ಉತ್ಸಾಹದಿಂದಿರು, ಆತುರಿಸು; ರಿಪು: ವೈರಿ; ಖಡುಗ: ಕತ್ತಿ; ಮುರಿ: ಸೀಳು; ಹೊಯ್ದು: ಹೊಡೆ; ಅಬ್ಬರಿಸು: ಗರ್ಜಿಸು, ಆರ್ಭಟಿಸು; ಕಡೆಗಾಲು: ಕಾಲಿನ ಕೊನೆ; ಮುಂದಲೆ: ತಲೆಯ ಮುಂಭಾಗ;
ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಬರಬರಲು+ ರಿಪುಭಟನ +ಹೊಯ್ಗುಳ
ಧರಧುರಕೆ +ಕಲಿ +ಸಾತ್ಯಕಿಯ +ತರ
ಹರಣೆ +ತಗ್ಗಿತು +ಮಹಿಮೆ +ಮುಗ್ಗಿತು +ಮುರಿದುದ್+ಅಗ್ಗಳಿಕೆ
ಉರವಣಿಸಿ +ಭೂರಿಶ್ರವನು +ರಿಪು
ವರನ+ ಖಡುಗವ +ಮುರಿಯ +ಹೊಯ್ದ್
ಅಬ್ಬರಿಸಿ +ಕಡೆಗಾಲಿಂದ +ಹೊಯ್ದನು +ಹಾಯ್ದು +ಮುಂದಲೆಗೆ
ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ತಗ್ಗಿತು, ಮುಗ್ಗಿತು, ಮುರಿ – ಸಾಮ್ಯಾರ್ಥ ಪದ
(೨) ಮ ಕಾರದ ತ್ರಿವಳಿ ಪದ – ಮಹಿಮೆ ಮುಗ್ಗಿತು ಮುರಿದುದಗ್ಗಳಿಕೆ
ಕುಮಾರವ್ಯಾಸಭಾರತ 