ಉಳಿದುದಿದಿರಲಿ ಛತ್ರ ಚಮರಾ
ವಳಿಯವರು ಹಡಪಿಗರು ಬಿರುದಾ
ವಳಿಯವರು ಪಾಠಕರು ವಾದ್ಯದ ಮಲ್ಲಗಾಯಕರು
ಸಲಿಲ ಭಕ್ಷ್ಯವಿಧಾನಗಜಹಯ
ಕುಲದ ರಕ್ಷವ್ರಣಚಿಕಿತ್ಸಕ
ದಳಿತ ರಥಚಾರಕರು ಕಾರ್ಮುಕಬಾಣದಾಯಕರು (ಗದಾ ಪರ್ವ, ೨ ಸಂಧಿ, ೪೦ ಪದ್ಯ)
ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಕೌರವನಿದಿರಿನಲ್ಲಿ ಛತ್ರ, ಚಾಮರಗಳನ್ನು ಹಿಡಿಯುವವರು, ತಾಂಬೂಲದ ಹಡಪವನ್ನು ಹಿಡಿದವರು, ಬಿರುದಾವಳಿಯವರು, ಪಾಠಕರು, ವಾದ್ಯ ವಾದಕರು, ಗಾಯಕರು, ನೀರು ತಿಂಡಿಗಳನ್ನು ಕೊಡುವವರು, ಆನೆ ಕುದುರೆಗಳ ಗಾಯಗಳನ್ನು ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮಾಡುವವರು, ರಥದ ಗಾಲಿಗಳನ್ನು ದಬ್ಬುವವರು, ಬಿಲ್ಲು ಬಾಣಗಳನ್ನು ಕೊಡುವವರು ಮಾತ್ರ ಇದ್ದರು.
ಅರ್ಥ:
ಉಳಿದ: ಮಿಕ್ಕ; ಇದಿರು: ಎದುರು; ಛತ್ರ: ಕೊಡೆ; ಚಮರಾವಳಿ: ಚಾಮರ; ಹಡಪಿಗ: ಅಡಕೆ ಎಲೆಯ ಚೀಲವನ್ನು ಹಿಡಿದವ; ಬಿರುದಾವಳಿ: ಗೌರವ ಸೂಚಕದ ಹೆಸರು; ಪಾಠಕ: ಹೊಗಳುಭಟ್ಟ; ವಾದ್ಯ: ಸಂಗೀತದ ಸಾಧನ; ಮಲ್ಲಗಾಯಕ: ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ನಿಪುಣನಾದವ; ಸಲಿಲ: ನೀರು; ಭಕ್ಷ್ಯ: ಊಟ; ವಿಧಾನ: ರೀತಿ; ಗಜ: ಆನೆ; ಹಯ: ಕುದುರೆ; ಕುಲ: ವಂಶ; ರಕ್ಷ: ರಕ್ಷಣೆ, ಕಾಪಾಡು; ವ್ರಣ: ಹುಣ್ಣು; ಚಿಕಿತ್ಸ: ರೋಗಕ್ಕೆ ಮದ್ದು ನೀಡುವವ; ರಥ: ಬಂಡಿ; ಚಾರಕ: ಓಡಿಸುವ; ಕಾರ್ಮುಕ: ಬಿಲ್ಲು; ಬಾಣ: ಶರ;
ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಉಳಿದುದ್+ಇದಿರಲಿ +ಛತ್ರ+ ಚಮರಾ
ವಳಿಯವರು +ಹಡಪಿಗರು +ಬಿರುದಾ
ವಳಿಯವರು +ಪಾಠಕರು +ವಾದ್ಯದ +ಮಲ್ಲಗಾಯಕರು
ಸಲಿಲ +ಭಕ್ಷ್ಯ+ವಿಧಾನ+ಗಜ+ಹಯ
ಕುಲದ+ ರಕ್ಷ+ವ್ರಣ+ಚಿಕಿತ್ಸಕ
ದಳಿತ+ ರಥಚಾರಕರು +ಕಾರ್ಮುಕ+ಬಾಣದಾಯಕರು
ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವವರು – ಚಮರಾವಳಿ, ಹಡಪಿಗ, ಬಿರುದಾವಳಿ, ಪಾಠಕ, ಮಲ್ಲಗಾಯಕ, ವ್ರಣಚಿಕಿತ್ಸಕ, ರಥಚಾರಕ, ಬಾಣದಾಯಕ
ಕುಮಾರವ್ಯಾಸಭಾರತ 