ಬಂದುದಾ ಪಾಂಡುವಿಗೆ ನಿನ್ನಯ
ತಂದೆಗಾದ ವಿಪತ್ತಿನಂದದ
ಲೊಂದು ಠಾವಿನೊಳೊಬ್ಬ ಮುನಿ ಮೃಗಮಿಥುನ ರೂಪಿನಲಿ
ನಿಂದು ರಮಿಸುತ್ತಿರೆ ಮೃಗದ್ವಯ
ವೆಂದು ಹೂಡಿದನಂಬಿನಿಬ್ಬರಿ
ಗೊಂದು ಶರದಲಿ ಕೀಲಿಸಿದಡೊರಲಿದರು ನರರಾಗಿ (ಆದಿ ಪರ್ವ್, ೪ ಸಂಧಿ, ೧೪ ಪದ್ಯ)
ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಜನಮೇಜಯ ರಾಜ ಕೇಳು, ನಿನ್ನ ತಮ್ದೆಗೆ ವಿಪತ್ತು ಬಂದ ರೀತಿಯೇ ಪಾಂಡು ಮಹಾರಾಜನಿಗೂ ವಿಪತ್ತು ಬಂದೊದಗಿತು. ಪಾಂಡುವು ಒಂದು ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಮುನಿಯು ತನ್ನ ಪತ್ನಿಯೊಂದಿಗೆ ಜಿಂಕೆಗಳ ರೂಪವನ್ನು ತಾಳಿ ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದುದನ್ನು ಕಂಡನು. ಇವು ಸಾಧಾರಣ ಜಿಂಕೆಗಳೆಂದು ತಿಳಿದು ಒಂದೇ ಬಾಣದಿಂದ ಅವೆರಡನ್ನೂ ಹೊಡೆದನು. ಬಾನವು ನಟ್ಟೊಡನೆ ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಮನುಷ್ಯರಾಗಿ ಚೀರಿದರು.
ಅರ್ಥ:
ಬಂದು: ಆಗಮಿಸು; ಠಾವು: ಎಡೆ, ಸ್ಥಳ, ಜಾಗ; ಮುನಿ: ಋಷಿ; ಮೃಗ: ಪ್ರಾಣಿ, ಜಿಂಕೆ; ಮಿಥುನ: ಜೋಡಿ; ರೂಪು: ಆಕಾರ; ನಿಂದು: ನಿಲ್ಲು; ರಮಿಸು: ಪ್ರೇಮಿಸು; ದ್ವಯ: ಎರಡು; ಹೂಡು: ತೊಡು; ಅಂಬು: ಬಾಣ; ಶರ: ಬಾಣ; ಕೀಲಿಸು: ನಾಟು, ಚುಚ್ಚು; ನರ: ಮನುಷ್ಯ;
ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಬಂದುದಾ +ಪಾಂಡುವಿಗೆ +ನಿನ್ನಯ
ತಂದೆಗಾದ +ವಿಪತ್ತಿನಂದದಲ್
ಒಂದು +ಠಾವಿನೊಳೊಬ್ಬ+ ಮುನಿ +ಮೃಗಮಿಥುನ +ರೂಪಿನಲಿ
ನಿಂದು +ರಮಿಸುತ್ತಿರೆ+ ಮೃಗ+ದ್ವಯವ್
ಎಂದು +ಹೂಡಿದನ್+ಅಂಬಿನ್+ಇಬ್ಬರಿಗ್
ಒಂದು +ಶರದಲಿ+ ಕೀಲಿಸಿದಡ್+ಒರಲಿದರು +ನರರಾಗಿ
ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಬಂದು, ನಿಂದು, ಎಂದು, ಒಂದು – ಪ್ರಾಸ ಪದಗಳು
(೨) ಶರ, ಅಂಬು – ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಪದ
ಕುಮಾರವ್ಯಾಸಭಾರತ 