ಅರಸ ಕೇಳೈ ದ್ವೈತವನ ಬಂ
ಧುರ ನದೀತೀರದಲಿ ವನದಲಿ
ಸರಸಿಯಲಿ ದೀರ್ಘಿಕೆಗಳಲಿ ನದದಲಿ ತಟಾಕದಲಿ
ಬೆರೆಸಿ ಬಿಟ್ಟುದು ಕೂಡೆ ವಾಳೆಯ
ವರಮನೆಯ ಗುಡಿ ನೆಗಹಿದವು ವಿ
ಸ್ತರಿಸಿದವು ಮಂಡವಿಗೆ ಲಾಯದ ಭದ್ರಭವನಗಳು (ಅರಣ್ಯ ಪರ್ವ, ೧೮ ಸಂಧಿ, ೩೪ ಪದ್ಯ)
ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಜನಮೇಜಯ ರಾಜ ಕೇಳು, ದ್ವೈತವನದ ನದೀನದಗಳ ತೀರಗಳು, ಸರೋವರಗಳು ಕೊಳಗಳ ತೀರದಲ್ಲಿ ದುರ್ಯೋಧನನ ಪರಿವಾರ ಸೈನ್ಯಗಳು ಬೀಡು ಬಿಟ್ಟವು. ಗುಡಾರಗಳು, ಡೇರೆಗಳ ಮನೆಗಳನ್ನು ಭದ್ರವಾಗಿ ಕಟ್ಟಿದರು. ಅರಸನಿಗೆ ಒಂದು ಭವನವನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಅದರ ಮೇಲೆ ಧ್ವಜವನ್ನು ಹಾರಿಸಿದರು.
ಅರ್ಥ:
ಅರಸ: ರಾಜ; ಕೇಳು: ಆಲಿಸು; ಬಂಧುರ: ಸುಂದರವಾದ; ನದಿ: ಸರಸಿ; ತೀರ: ತಟ; ವನ: ಕಾಡು; ಸರಸಿ: ನೀರು; ದೀರ್ಘ: ಉದ್ದ; ನದ: ಗಂಡು ತೊರೆ; ತಟಾಕ: ಕೆರೆ, ಜಲಾಶಯ; ಬೆರೆಸು: ಕೂಡು, ಸೇರು; ಕೂಡೆ: ಜೊತೆ; ಪಾಳೆಯ: ಬೀಡು, ಶಿಬಿರ; ಅರಮನೆ: ರಾಜರ ಆಲಯ; ಗುಡಿ: ಕುಟೀರ, ಮನೆ; ನೆಗಹು: ಮೇಲೆತ್ತು; ವಿಸ್ತರಿಸು: ಹಬ್ಬು, ಹರಡು; ಮಂಡವಿಗೆ: ಡೇರೆ,ಮಂಟಪ; ಲಾಯ: ಅಶ್ವಶಾಲೆ; ಭದ್ರ: ಗಟ್ಟಿಯಾದ; ಭವನ: ಆಲಯ;
ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಅರಸ +ಕೇಳೈ +ದ್ವೈತವನ +ಬಂ
ಧುರ +ನದೀತೀರದಲಿ +ವನದಲಿ
ಸರಸಿಯಲಿ +ದೀರ್ಘಿಕೆಗಳಲಿ +ನದದಲಿ +ತಟಾಕದಲಿ
ಬೆರೆಸಿ +ಬಿಟ್ಟುದು +ಕೂಡೆ +ವಾಳೆಯವ್
ಅರಮನೆಯ +ಗುಡಿ +ನೆಗಹಿದವು+ ವಿ
ಸ್ತರಿಸಿದವು +ಮಂಡವಿಗೆ +ಲಾಯದ +ಭದ್ರ+ಭವನಗಳು