ಸಾವು ತಪ್ಪದು ತನಗೆ ಕಾಮನ
ಡಾವರವು ಘನ ನಿನ್ನ ನೆರೆದೇ
ಸಾವೆನಲ್ಲದೆ ಕಾಮನಂಬಿಂಗೊಡಲನೊಪ್ಪಿಸೆನು
ಭಾವೆ ನೂಕದಿರೆನ್ನ ವರ ರಾ
ಜೀವಮುಖಿ ಕೃಪೆ ಮಾಡು ತನ್ನಯ
ಜೀವನವನುಳುಹೆನುತ ಕಮಲಾನನಗೆ ಕೈಮುಗಿದ (ವಿರಾಟ ಪರ್ವ, ೨ ಸಂಧಿ, ೨೮ ಪದ್ಯ)
ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಕೀಚಕನ ವಿವೇಕವು ಮಾಸಿಹೋದವು, ಸೈರಂಧ್ರಿ ಹೇಗಿದ್ದರೂ ನನಗೆ ಸಾವು ತಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ, ಮನ್ಮಥನ ತಾಪ ಬಲು ಹೆಚ್ಚಿನದು. ನಿನ್ನನ್ನು ಕೂಡಿಯೇ ಸಾಯುತ್ತೇನೆ, ಕಾಮನ ಬಾಣಗಳಿಗೆ ಈ ದೇಹವನ್ನು ಬಲಿಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ. ಸುಂದರಿ, ನನ್ನನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಬೇಡ. ಕಮಲವದನೆ ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಕೃಪೆಮಾಡು, ಎಂದು ಕೀಚಕನು ದ್ರೌಪದಿಗೆ ಕೈಮುಗಿದನು.
ಅರ್ಥ:
ಸಾವು: ಮರಣ; ತಪ್ಪದು: ಖಂಡಿತವಾಗಿ ಬರುತ್ತದೆ; ಕಾಮ: ಮನ್ಮಥ; ಡಾವರ: ತೀವ್ರತೆ, ರಭಸ; ಘನ: ಶ್ರೇಷ್ಠ; ನೆರೆ:ಸೇರು, ಜೊತೆಗೂಡು; ಅಂಬು: ಬಾಣ; ಒಡಲು: ದೇಹ; ಒಪ್ಪಿಸು: ಸಮ್ಮತಿಸು, ನೀಡು; ಭಾವೆ: ಸುಂದರಿ; ನೂಕು: ತಳ್ಳು; ವರ: ಶ್ರೇಷ್ಠ; ರಾಜೀವಮುಖಿ: ಕಮಲದಂತ ಮುಖವುಳ್ಳವಳು; ಕೃಪೆ: ದಯೆ; ಜೀವ: ಪ್ರಾಣ; ಉಳುಹು: ರಕ್ಷಿಸು; ಕಮಲಾನನೆ: ಕಮಲದಂತ ಮುಖವುಳ್ಳವಳು; ಕೈಮುಗಿ: ನಮಸ್ಕರಿಸು;
ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಸಾವು+ ತಪ್ಪದು +ತನಗೆ +ಕಾಮನ
ಡಾವರವು +ಘನ +ನಿನ್ನ +ನೆರೆದೇ
ಸಾವೆನ್+ಅಲ್ಲದೆ+ ಕಾಮನ್+ಅಂಬಿಂಗ್+ಒಡಲನ್+ಒಪ್ಪಿಸೆನು
ಭಾವೆ +ನೂಕದಿರ್+ಎನ್ನ +ವರ +ರಾ
ಜೀವಮುಖಿ +ಕೃಪೆ+ ಮಾಡು +ತನ್ನಯ
ಜೀವನವನ್+ಉಳುಹೆನುತ+ ಕಮಲಾನನಗೆ+ ಕೈಮುಗಿದ
ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ರಾಜೀವಮುಖಿ, ಕಮಲಾನನೆ, ಭಾವೆ – ದ್ರೌಪದಿಯನ್ನು ಕರೆದ ಪರಿ
ಕುಮಾರವ್ಯಾಸಭಾರತ 