ಸೂಳವಿಸಿದವು ಸನ್ನೆಯಲಿ ನಿ
ಸ್ಸಾಳ ಲಗ್ಗೆಗಳಡಗಿದವು ಕಿರು
ಗಾಳೆ ಸನ್ನೆಯಲೂದಿದವು ಮಾಣಿಸಿದವಬ್ಬರವ
ಕೇಳು ಜನಮೇಜಯ ಧರಿತ್ರೀ
ಪಾಲ ಮಾರ್ಗಶ್ರಮದ ಸೇನಾ
ಜಾಲ ಸೈವೆರಗಾಗಿ ನಿಂದುದು ಕಳನ ಮಧ್ಯದಲಿ (ಉದ್ಯೋಗ ಪರ್ವ, ೧೨ ಸಂಧಿ, ೪೩ ಪದ್ಯ)
ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಜೋರಾಗಿ ಶಬ್ದಮಾಡುತ್ತಾ ಪಯಣ ಮಾಡಿ ಬಂದಿದ್ದ ಸೈನ್ಯವ್ಯ್ ಕಿರುಗಹಳೆಗಳು, ನಿಸ್ಸಾಳಗಳು ಮೆಲ್ಲನೆ ಸದ್ದುಮಾಡಲು ಸೈನ್ಯದ ಅಬ್ಬರವು ನಿಂತಿತು. ಕೇಳು ಜನಮೇಜಯ, ದೂರ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡಿ ದಣಿದ ಸೈನ್ಯವು ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ತಳಮಳಿಸುತ್ತಾ ನಿಂತಿತು.
ಅರ್ಥ:
ಸೂಳು: ಹೆಚ್ಚಳ, ಆಧಿಕ್ಯ; ಸನ್ನೆ: ಗುರುತು, ಸಂಕೇತ; ನಿಸ್ಸಾಳ: ಚರ್ಮವಾದ್ಯ; ಲಗ್ಗೆ: ಮುತ್ತಿಗೆ, ಆಕ್ರಮಣ; ಅಡಗು: ಅವಿತುಕೊಳ್ಳು; ಕಿರು: ಚಿಕ್ಕ; ಗಾಳು: ಒರಟಾದ; ಕಹಳೆ: ಉದ್ದವಾಗಿ ಬಾಗಿರುವ ತುತ್ತೂರಿ, ಕಾಳೆ; ಊದು: ಉರುಬು,ಧ್ವನಿ ಮಾಡು; ಮಾಣಿಸು: ನಿಲ್ಲಿಸು; ಅಬ್ಬರ: ಶಬ್ದ; ಕೇಳು: ಆಲಿಸು; ಧರಿತ್ರೀಪಾಲ: ರಾಜ; ಧರಿತ್ರಿ: ಭೂಮಿ; ಮಾರ್ಗ: ದಾರಿ; ಶ್ರಮ: ಆಯಾಸ; ಸೇನೆ: ಸೈನ್ಯ; ಜಾಲ: ಹರಡು, ಹಬ್ಬುಗೆ; ಬೆರಗು: ವಿಸ್ಮಯ, ಸೋಜಿಗ; ಕಳ: ರಣರಂಗ; ಮಧ್ಯ: ನಡುವೆ;
ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಸೂಳವಿಸಿದವು +ಸನ್ನೆಯಲಿ +ನಿ
ಸ್ಸಾಳ +ಲಗ್ಗೆಗಳ್+ಅಡಗಿದವು+ ಕಿರು
ಗಾಳೆ +ಸನ್ನೆಯಲೂದಿದವು ಮಾಣಿಸಿದವಬ್ಬರವ
ಕೇಳು ಜನಮೇಜಯ ಧರಿತ್ರೀ
ಪಾಲ ಮಾರ್ಗಶ್ರಮದ ಸೇನಾ
ಜಾಲ ಸೈವೆರಗಾಗಿ ನಿಂದುದು ಕಳನ ಮಧ್ಯದಲಿ
ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಸನ್ನೆ ತೋರಿದ ವಾದ್ಯಗಳು – ನಿಸ್ಸಾಳ, ಕಿರುಗಹಳೆ
(೨) ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮೊದಲ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ವಾಕ್ಯ ಕೇಳು ಜನಮೇಜಯ ಧರಿತ್ರೀಪಾಲ ಇಲ್ಲಿ ೪ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಬಂದಿರುವುದು; ಕಥೆಯನ್ನು ಜನಮೇಜಯನಿಗೆ ಹೇಳುತ್ತಿರುವುದೆಂದು ಕುಮಾರವ್ಯಾಸ ಆಗಾಗ ಜ್ಞಾಪಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಕುಮಾರವ್ಯಾಸಭಾರತ 