ತೆಗೆಯೆ ಜಗ ಕಂಪಿಸಿತು ತಾರೆಗ
ಳೊಗಡಿಸಿತು ನಭ ಜಲಧಿ ರತ್ನಾ
ಳಿಗಳನೋಕರಿಸಿತು ಕುಲಾದ್ರಿಗಳೊಲೆದವೆಡಬಲಕೆ
ದಿಗಿಭತತಿ ನಡುನಡುಗೆ ತಳ ವಾ
ಸುಗಿ ಫಣಾಳಿಯ ಸೆಳೆಯ ಬಲುಸರ
ಳುಗಿದು ದಳ್ಳುರಿದಿರುಳ ಕಾರಿತು ಬೆಸಸು ಬೆಸಸೆನುತ (ದ್ರೋಣ ಪರ್ವ, ೧೪ ಸಂಧಿ, ೩೯ ಪದ್ಯ)
ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಪಾಶುಪತಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಅರ್ಜುನನು ಹೊರತೆಗೆಯಲು ಜಗತ್ತು ನಡುಗಿತು. ಆಕಾಶದಿಂದ ನಕ್ಷತ್ರಗಳುರುಳಿದವು. ಸಮುದ್ರ ರತ್ನಗಳನ್ನು ಹೊರಚೆಲ್ಲಿತು. ಕುಲಪರ್ವತಗಳು ಎಡಬಲಕ್ಕೆ ಅಲುಗಾಡಿದವು. ದಿಗ್ಗಜಗಳು ನಡ ನಡುಗಿದವು. ವಾಸುಕಿಯು ತನ್ನ ಹೆಡೆಗಳನ್ನು ಕುಗ್ಗಿಸಿಕೊಂಡಿತು ಪಾಶುಪತಾಸ್ತ್ರವು ದಳ್ಳುರಿಯನ್ನೂ ಹೊಗೆಯನ್ನೂ ಕಾರಿ ಅಪ್ಪಣೆಯನ್ನು ನೀಡಿ ಎಂದು ಬೇಡಿತು.
ಅರ್ಥ:
ತೆಗೆ: ಹೊರತರು; ಜಗ: ಪ್ರಪಂಚ; ಕಂಪಿಸು: ನಡುಗು; ತಾರೆ: ನಕ್ಷತ್ರ; ಒಗಡಿಸು: ಧಿಕ್ಕರಿಸು, ಹೇಸು; ನಭ: ಆಗಸ; ಜಲಧಿ: ಸಾಗರ; ರತ್ನಾಳಿ: ಸಮುದ್ರ; ಓಕರಿಸು: ಅಸಹ್ಯಪಡು; ಕುಲಾದ್ರಿ: ಬೆಟ್ಟ; ದಿಗಿಭ: ದಿಗ್ಗಜ; ತತಿ: ಗುಂಪು; ನಡುಗೆ: ಮಧ್ಯ; ತಳ: ಸಮತಟ್ಟಾದ ಪ್ರದೇಶ; ವಾಸುಕಿ: ಅಷ್ಟ ಫಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು; ಫಣ: ಹಾವು; ಆಳಿ: ಗುಂಪು; ಸೆಳೆ: ಆಕರ್ಷಣೆ; ಬಲುಸರಳು: ಮಹಾಬಾಣ; ದಳ್ಳುರಿ: ಬೆಂಕಿ; ಕಾರು: ಹೊರಹಾಕು; ಬೆಸಸು: ಕಾರ್ಯ; ಉಗಿ: ಹೊರಹಾಕು;
ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ತೆಗೆಯೆ +ಜಗ +ಕಂಪಿಸಿತು +ತಾರೆಗಳ್
ಒಗಡಿಸಿತು +ನಭ +ಜಲಧಿ +ರತ್ನಾ
ಳಿಗಳನ್+ಓಕರಿಸಿತು +ಕುಲಾದ್ರಿಗಳ್+ಒಲೆದವ್+ಎಡಬಲಕೆ
ದಿಗ್+ಇಭ+ತತಿ +ನಡುನಡುಗೆ +ತಳ +ವಾ
ಸುಗಿ +ಫಣಾಳಿಯ +ಸೆಳೆಯ +ಬಲುಸರ
ಳುಗಿದು +ದಳ್ಳುರಿದ್+ಇರುಳ +ಕಾರಿತು +ಬೆಸಸು +ಬೆಸಸೆನುತ
ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಪಾಶುಪತಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಭಾವ – ಜಗ ಕಂಪಿಸಿತು ತಾರೆಗಳೊಗಡಿಸಿತು ನಭ ಜಲಧಿ ರತ್ನಾ
ಳಿಗಳನೋಕರಿಸಿತು ಕುಲಾದ್ರಿಗಳೊಲೆದವೆಡಬಲಕೆ
ಕುಮಾರವ್ಯಾಸಭಾರತ 