ಪದ್ಯ ೧೯: ದ್ರೋಣರ ಎದುರಿನಲ್ಲಿ ಏನನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು?

ಎಣಿಸಲರಿಯೆನು ಬಂಡಿಗಳು ಸಂ
ದಣಿಸಿದವು ಹಕ್ಕರಿಕೆಗಳ ಹ
ಲ್ಲಣದ ಕವಚದ ಸೀಸಕದ ಜೋಡುಗಳ ರೆಂಚೆಗಳ
ಮಣಿಮಯದ ಮೋಹಳದ ಹಿರಿಯು
ಬ್ಬಣದ ಸಬಲದ ಶೂಲ ಸುರಗಿಯ
ಕಣೆಯ ಹೊರೆ ಚಾಚಿದವು ಕಟಕಾಚಾರ್ಯನಿದಿರಿನಲಿ (ದ್ರೋಣ ಪರ್ವ, ೧೫ ಸಂಧಿ, ೧೯ ಪದ್ಯ)

ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಎಷ್ಟು ಬಂಡಿಗಳು ಸೇರಿದವು, ಹಕ್ಕರಿಕೆ, ಹಲ್ಲಣ, ಕವಚ, ಶಿರಸ್ತ್ರಾನ, ಜೋಡುಗಳು, ಆನೆಯ ರಕ್ಷಾಕವಚಗಳು, ಹಿಡಿಕೆಯಿರುವ ಲಾಳವಿಂಡಿಗೆಗಳು, ಸಬಳ, ಶೂಲ, ಸುರಗಿ, ಬಾಣಗಳನ್ನು ಹೊರೆಕಟ್ಟಿ ಬಂಡಿಗಳಲ್ಲಿಟ್ಟರು ಎಂಬ ಎಣಿಕೆಯೇ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ, ಇವೆಲ್ಲವೂ ದ್ರೋಣರ ಎದುರಿನಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು.

ಅರ್ಥ:
ಎಣಿಸು: ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕು; ಅರಿ: ತಿಳಿ; ಬಂಡಿ: ರಥ; ಸಂದಣಿಸು: ಗುಂಪುಗೂಡು; ಹಕ್ಕರಿಕೆ: ದಂಶನ, ಆನೆ ಕುದುರೆಗಳ ಪಕ್ಕವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಸಾಧನ; ಹಲ್ಲಣ: ಪಲ್ಲಣ, ಜೀನು, ತಡಿ; ಕವಚ: ಉಕ್ಕಿನ ಅಂಗಿ; ಸೀಸಕ: ಶಿರಸ್ತ್ರಾಣ; ಜೋಡು: ಜೊತೆ; ರೆಂಚೆ: ಆನೆ, ಕುದುರೆಗಳ ಪಕ್ಕರಕ್ಕೆ; ಮಣಿ: ಬೆಲೆಬಾಳುವ ರತ್ನ; ಮೋಹಳ: ಆಕರ್ಷಕ; ಹಿರಿ: ದೊಡ್ಡ; ಉಬ್ಬಣ: ಚೂಪಾದ ಆಯುಧ; ಸಬಳ: ಈಟಿ; ಶೂಲ: ಚೂಪಾದ ತುದಿಯುಳ್ಳ ಒಂದು ಬಗೆಯ ಆಯುಧ, ತ್ರಿಶೂಲ; ಸುರಗಿ: ಸಣ್ಣ ಕತ್ತಿ, ಚೂರಿ; ಕಣೆ: ಬಾಣ; ಹೊರೆ: ಭಾರ; ಚಾಚು: ಹರಡು; ಕಟಕ: ಸೈನ್ಯ ; ಆಚಾರ್ಯ: ಗುರು; ಇದಿರು: ಎದುರು;

ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಎಣಿಸಲ್+ಅರಿಯೆನು +ಬಂಡಿಗಳು +ಸಂ
ದಣಿಸಿದವು +ಹಕ್ಕರಿಕೆಗಳ+ ಹ
ಲ್ಲಣದ +ಕವಚದ +ಸೀಸಕದ +ಜೋಡುಗಳ +ರೆಂಚೆಗಳ
ಮಣಿಮಯದ +ಮೋಹಳದ +ಹಿರಿಯು
ಬ್ಬಣದ+ ಸಬಳದ +ಶೂಲ +ಸುರಗಿಯ
ಕಣೆಯ +ಹೊರೆ +ಚಾಚಿದವು +ಕಟಕಾಚಾರ್ಯನ್+ಇದಿರಿನಲಿ

ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಯುದ್ಧದ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಪದಗಳು – ಬಂಡಿ, ಹಕ್ಕರಿಕೆ, ಕವಚ, ಸೀಸಕ, ಸಬಳ, ಶೂಲ, ಸುರಗಿ