ಬಂದ ಬಲ ಹೇರಾಳ ತೆಗೆತೆಗೆ
ಯೆಂದು ತೋಪಿನ ಕಡೆಗೆ ಹಾಯಿದು
ನಿಂದು ನೆರಹಿದರಕಟ ಗಂಧರ್ವರು ಭಟವ್ರಜವ
ಬಂದದು ನಡುವನಕೆ ಕೌರವ
ವೃಂದವನು ಕರೆದರು ವಿನೋದಕೆ
ಬಂದಿರೈ ನಾರಾಚಸಲಿಲ ಕ್ರೀಡೆಯಿದೆಯೆನುತ (ಅರಣ್ಯ ಪರ್ವ, ೧೯ ಸಂಧಿ, ೩೪ ಪದ್ಯ)
ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಬಹಳ ದೊಡ್ಡ ಸೈನ್ಯ ಬಂದಿದೆ ತೆಗೆಯಿರಿ, ಎಂದು ಗಂಧರ್ವರು ವನದ ನಡುವಿಗೆ ಹೋಗಿ ಗಂಧರ್ವರ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿದರು. ಅವರು ವನದ ಮಧ್ಯ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಬಂದು ಕೌರವರನ್ನು ವಿನೋದ ವಿಹಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಿರಲ್ಲವೇ? ಇದೋ ಬಾಣಜಲದ ಕ್ರೀಡೆ ಎಂದು ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಕರೆದರು.
ಅರ್ಥ:
ಬಂದು: ಆಗಮಿಸು; ಬಲ: ಸೈನ್ಯ; ಹೇರಾಳ: ದೊಡ್ಡ; ತೆಗೆ: ಹೊರತರು; ತೋಪು: ಗುಂಪು; ಕಡೆ: ಪಕ್ಕಕ್ಕೆ; ಹಾಯಿ: ಮೇಲೆಬೀಳು, ಚಾಚು; ನಿಂದು: ನಿಲ್ಲು; ನೆರೆಹಿಸು: ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸು; ಗಂಧರ್ವ: ದೇವತೆಗಳ ಒಂದು ಪಂಗಡ; ಭಟ: ಸೈನ್ಯ; ವ್ರಜ: ಗುಂಪು; ನಡು: ಮಧ್ಯ; ವನ: ಕಾಡು; ವೃಂದ: ಗುಂಪು; ಕರೆ: ಬರೆಮಾಡು; ವಿನೋದ: ಸಂತಸ; ನಾರಾಚ: ಬಾಣ, ಸರಳು; ಸಲಿಲ: ನೀರು; ಕ್ರೀಡೆ: ಆಟ;
ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಬಂದ +ಬಲ +ಹೇರಾಳ +ತೆಗೆತೆಗೆ
ಎಂದು+ ತೋಪಿನ +ಕಡೆಗೆ +ಹಾಯಿದು
ನಿಂದು +ನೆರಹಿದರ್+ಅಕಟ +ಗಂಧರ್ವರು +ಭಟ+ವ್ರಜವ
ಬಂದದು +ನಡು+ವನಕೆ+ ಕೌರವ
ವೃಂದವನು +ಕರೆದರು +ವಿನೋದಕೆ
ಬಂದಿರೈ +ನಾರಾಚ+ಸಲಿಲ+ ಕ್ರೀಡೆಯಿದೆ+ಎನುತ
ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಕ್ರೀಡೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುವ ಪರಿ – ಕೌರವವೃಂದವನು ಕರೆದರು ವಿನೋದಕೆ
ಬಂದಿರೈ ನಾರಾಚಸಲಿಲ ಕ್ರೀಡೆಯಿದೆಯೆನುತ