ರೂಡಿಸಿದ ಭಟ ನೀನು ಪಂಥದ
ಪಾಡುಗಳ ಬಲ್ಲವನು ಶಾಸ್ತ್ರವ
ಖೋಡಿಗಳೆವವನಲ್ಲ ಲೌಕಿಕ ವೈದಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯ
ನಾಡೆ ಬಲ್ಲಿರಿ ಶಸ್ತ್ರ ಹೀನರ
ಕೂಡೆ ವಾಹನಹೀನರಲಿ ಕೈ
ಮಾಡಲನುಚಿತವೆಂಬ ಮಾರ್ಗವನೆಂದನಾ ಕರ್ಣ (ಕರ್ಣ ಪರ್ವ, ೨೬ ಸಂಧಿ, ೧೮ ಪದ್ಯ)
ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಅರ್ಜುನನೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ, ಅರ್ಜುನ ನೀನು ಹೆಸರಾಂತ ಪರಾಕ್ರಮಿ, ಯುದ್ಧದ ನೀತಿ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬಲ್ಲವನು. ಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಮೀರುವವನಲ್ಲ. ಲೌಕಿಕ, ವೈದಿಕ ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬಲ್ಲವನು. ಶಸ್ತ್ರಹೀನರು ವಾಹನವಿಲ್ಲದವರ ಮೇಲೆ ಕೈಮಾಡುವುದು ಅನುಚಿತ ಎಂಬ ವಿಷಯ ನಿನಗೆ ಗೊತ್ತು ಎಂದು ಕರ್ಣನು ಹೇಳಿದನು.
ಅರ್ಥ:
ರೂಡಿ: ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿರುವ, ಹೆಸರಾಂತ; ಭಟ: ವೀರ, ಸೈನಿಕ; ಪಂಥ: ಪಂದ್ಯ; ಪಾಡು: ರೀತಿ; ಬಲ್ಲವ: ತಿಳಿದವ; ಶಾಸ್ತ್ರ: ವಿಧಿ, ನಿಯಮ; ಖೋಡಿ: ಹಾನಿ, ಕೇಡು, ಅಪರಾಧ; ಲೌಕಿಕ: ಲೋಕದ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ತಿಳಿದಿರುವವನು; ವೈದಿಕ: ವೇದದ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿರುವವ; ಸ್ಥಿತಿ: ಅವಸ್ಥೆ; ನಾಡೆ: ವಿಶೇಷವಾಗಿ; ಬಲ್ಲಿರಿ: ತಿಳಿದಿರುವಿರಿ; ಶಸ್ತ್ರ: ಆಯುಧ; ಹೀನ: ಇಲ್ಲದಿರುವ; ಕೂಡೆ: ಜೊತೆ; ವಾಹನ: ಹೊರುವಿಕೆ, ಒಯ್ಯುವ ಸಾಧನ; ಕೈಮಾಡು: ಹೊಡೆ; ಅನುಚಿತ: ಸರಿಯಲ್ಲದ ಮಾರ್ಗ; ಮಾರ್ಗ: ರೀತಿ;
ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ರೂಡಿಸಿದ +ಭಟ +ನೀನು +ಪಂಥದ
ಪಾಡುಗಳ +ಬಲ್ಲವನು +ಶಾಸ್ತ್ರವ
ಖೋಡಿ+ಕಳೆವವನಲ್ಲ +ಲೌಕಿಕ +ವೈದಿಕ +ಸ್ಥಿತಿಯ
ನಾಡೆ +ಬಲ್ಲಿರಿ +ಶಸ್ತ್ರ +ಹೀನರ
ಕೂಡೆ +ವಾಹನ+ಹೀನರಲಿ +ಕೈ
ಮಾಡಲ್+ಅನುಚಿತವೆಂಬ +ಮಾರ್ಗವನೆಂದನಾ +ಕರ್ಣ
ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಯುದ್ಧದ ನಿಯಮ – ನಾಡೆ ಬಲ್ಲಿರಿ ಶಸ್ತ್ರ ಹೀನರಕೂಡೆ ವಾಹನಹೀನರಲಿ ಕೈಮಾಡಲನುಚಿತ
(೨) ಅರ್ಜುನನ ಮೇಲಿನ ನಂಬಿಕೆ – ಶಾಸ್ತ್ರವ ಖೋಡಿಗಳೆವವನಲ್ಲ
ಕುಮಾರವ್ಯಾಸಭಾರತ 