ಒಳ್ಳಿತಿದು ಕಡುಭಾಷೆ ನಾಳಿನ
ಗೆಲ್ಲವೇ ಗೆಲವರ್ಜುನನು ಹೊ
ಕ್ಕಲ್ಲಿ ಹೊಗುವೆವು ತರುಬಿ ಕಾದುವೆವೆಮ್ಮ ಕಳನೊಳಗೆ
ಅಲ್ಲಿ ನೀನೊಲಿದಂತೆ ಮಾಡಿ
ನ್ನೆಲ್ಲವೇತಕೆಯೆನುತ ಸಾಹಸ
ಮಲ್ಲರೆದ್ದರು ವೀರ ಸಮಸಪ್ತಕರು ಗರ್ಜಿಸುತ (ದ್ರೋಣ ಪರ್ವ, ೪ ಸಂಧಿ, ೧೦ ಪದ್ಯ)
ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ನಿನ್ನ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಗೆ ನಾವು ಒಪ್ಪಿದೆವು. ನಾಳಿನ ಗೆಲುವೇ ಗೆಲುವು. ನಾಳೆ ಅರ್ಜುನನು ಎಲ್ಲಿ ಹೊಕ್ಕರೂ ಅಲ್ಲಿ ಎದುರಾಗಿ ಹೋಗಿ ಅವನನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತೇವೆ. ರಣರಂಗದಿಂದ ಹೊರಕ್ಕೆ ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ. ಇತ್ತ ನೀನು ಇಚ್ಛಿಸಿದಂತೆ ಮಾಡು, ಉಳಿದ ಮಾತೇಕೆ ಎಂದು ಸಾಹಸಿಗಳಾದ ಸಮಸಪ್ತಕರು ಗರ್ಜಿಸಿದರು.
ಅರ್ಥ:
ಒಳ್ಳಿತು: ಸರಿಯಾದುದು; ಕಡು: ವಿಶೇಷ, ಅಧಿಕ; ಭಾಷೆ: ನುಡಿ; ನಾಳೆ: ಮರುದಿನ; ಗೆಲುವು: ಜಯ; ಹೊಕ್ಕು: ಸೇರು; ಹೊಗು: ಸೇರು; ತರುಬು: ತಡೆ, ನಿಲ್ಲಿಸು; ಕಾದು: ಹೋರಾಡು; ಕಳ: ರಣರಂಗ; ಒಲಿದು: ಬಯಸು; ಸಾಹಸ: ಪರಾಕ್ರಮ; ಸಾಹಸಮಲ್ಲ: ಪರಾಕ್ರಮಿ; ವೀರ: ಶೂರ; ಸಮಸಪ್ತಕ: ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಶಪಥಮಾಡಿ ಹೋರಾಡುವವರು; ಗರ್ಜಿಸು: ಆರ್ಭಟ;
ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಒಳ್ಳಿತಿದು +ಕಡುಭಾಷೆ +ನಾಳಿನ
ಗೆಲ್ಲವೇ +ಗೆಲವ್+ಅರ್ಜುನನು +ಹೊ
ಕ್ಕಲ್ಲಿ +ಹೊಗುವೆವು +ತರುಬಿ +ಕಾದುವೆವೆಮ್ಮ + ಕಳನೊಳಗೆ
ಅಲ್ಲಿ +ನೀನೊಲಿದಂತೆ +ಮಾಡಿನ್
ಎಲ್ಲವೇತಕೆ+ಎನುತ +ಸಾಹಸ
ಮಲ್ಲರ್+ಎದ್ದರು +ವೀರ +ಸಮಸಪ್ತಕರು +ಗರ್ಜಿಸುತ
ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕೆ ಕಡುಭಾಷೆ ಎಂಬ ಪದದ ಪ್ರಯೋಗ
ಕುಮಾರವ್ಯಾಸಭಾರತ 