ಹೂಡಿದನು ತಿರುವಿನಲಿ ಬಾಣದ
ಝಾಡಿಯುರಿನಾಲಗೆಯ ನಿರುತನ
ನೋಡಿ ಪಾರ್ಥನ ಗಳಕೆ ಸಂಧಾನವ ನಿಧಾನಿಸುತ
ನೋಡಿದನು ಶಲ್ಯನನು ಮಿಗೆ ತೂ
ಗಾಡಿದನು ಕೌರವನ ಪುಣ್ಯದ
ಬೀಡು ಬಿಡುವಡೆ ಕಾಣಲಹುದಿಂದೆಂದನಾ ಕರ್ಣ (ಕರ್ಣ ಪರ್ವ, ೨೫ ಸಂಧಿ, ೧೨ ಪದ್ಯ)
ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಕರ್ಣನು ಸರ್ಪಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಹೆದೆಯಲ್ಲಿ ಹೂಡಿ ಅದರ ತುದಿಯ ಉರಿನಾಲಗೆಯ ನೇರವನ್ನು ನೋಡಿ, ಅರ್ಜುನನ ಕುತ್ತಿಗೆಗೆ ಗುರಿಯಿಟ್ಟು, ಶಲ್ಯನನ್ನು ನೋಡಿ ತಲೆದೂಗಿ, ಕೌರವನ ಪುಣ್ಯದ ಬೀಡು ಬಿಡಲು ಇಂದೇ ಸರಿಯಾದ ಸಮಯ ನೋಡಿ ಎಂದು ನುಡಿದನು.
ಅರ್ಥ:
ಹೂಡು: ಅಣಿಗೊಳಿಸು; ತಿರುವು: ಬಿಲ್ಲಿನ ಹಗ್ಗ, ಹೆದೆ, ಮೌರ್ವಿ; ಬಾಣ: ಅಂಬು; ಝಾಡಿಸು: ಅಲುಗಾಡಿಸು, ಒದರು; ಉರಿ: ಬೆಂಕಿಯ ಕಿಡಿ; ನಾಲಗೆ: ಜಿಹ್ವೆ; ನಿರುತ: ಸತ್ಯ,ನಿಶ್ಚಯ, ನಿರ್ಧಾರವಾದ ಭಾವನೆ; ನೋಡಿ: ವೀಕ್ಷಿಸಿ; ಗಳ: ಕಂಠ, ಕೊರಳು; ಸಂಧಾನ: ಹೊಂದಿಸುವುದು, ಸಂಯೋಗ; ನಿಧಾನಿಸು: ತಡೆದು; ಮಿಗೆ: ಮತ್ತು; ತೂಗಾಡು: ಅಲ್ಲಾಡಿಸು; ಪುಣ್ಯ: ಒಳ್ಳೆಯ, ಮಂಗಳಕರವಾದ; ಬೀಡು: ವಾಸಸ್ಥಾನ; ಬಿಡು: ಅಡೆಯಿಲ್ಲದಿರು; ಕಾಣಲು: ತೋರಲು;
ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಹೂಡಿದನು +ತಿರುವಿನಲಿ +ಬಾಣದ
ಝಾಡಿ+ಉರಿನಾಲಗೆಯ +ನಿರುತನ
ನೋಡಿ +ಪಾರ್ಥನ +ಗಳಕೆ +ಸಂಧಾನವ +ನಿಧಾನಿಸುತ
ನೋಡಿದನು +ಶಲ್ಯನನು +ಮಿಗೆ +ತೂ
ಗಾಡಿದನು +ಕೌರವನ +ಪುಣ್ಯದ
ಬೀಡು +ಬಿಡುವಡೆ +ಕಾಣಲ್+ಅಹುದ್+ಇಂದ್+ಎಂದನಾ +ಕರ್ಣ
ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಬಾಣಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಆಜ್ಞೆ: ಬಾಣದ ಝಾಡಿಯುರಿನಾಲಗೆಯ ನಿರುತನ ನೋಡಿ ಪಾರ್ಥನ ಗಳಕೆ ಸಂಧಾನವ ನಿಧಾನಿಸುತ
(೨) ಹೂಡಿ, ಝಾಡಿ, ನೋಡಿ, ತೂಗಾಡಿ – ಪ್ರಾಸ ಪದಗಳು
ಕುಮಾರವ್ಯಾಸಭಾರತ 