ಪದ್ಯ ೪: ಗಾಂಡಿವದ ಟಂಕಾರ ಹೇಗಿತ್ತು?

ಘೋರತರ ಲಯಭೈರವನ ಹುಂ
ಕಾರವೋ ಸಂಹಾರ ಶೃತಿಯೋಂ
ಕಾರವೋ ಕಲ್ಪಾಂತ ತಾಂಡವ ವೇದ ಪಂಡಿತನ
ಆರುಭಟೆಯೋ ಮೇಣ್ ತ್ರಿವಿಕ್ರಮ
ವೀರಪದಭಿನ್ನಾಬ್ಜಜಾಂಡಕ
ಠೋರರವವೆನೆ ಮೆರೆದುದರ್ಜುನ ಚಾಪಟಂಕಾರ (ಅರಣ್ಯ ಪರ್ವ, ೧೪ ಸಂಧಿ, ೪ ಪದ್ಯ)

ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಪ್ರಳಯಕಾಲದ ಭೈರವನ ಹೂಂಕಾರವೋ, ಸಂಹಾರವೇದದ ಪ್ರಥಮದಲ್ಲಿ ಬರುವ ಓಂಕಾರವೋ, ಪ್ರಳಯರುದ್ರನ ಆರ್ಭಟವೋ, ತ್ರಿವಿಕ್ರಮನು ತುಳಿಯಲು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವು ಒಡೆದಾಗ ಬಂದ ಧ್ವನಿಯೋ, ಎಂಬಂತೆ ಅರ್ಜುನನ ಧನುಷ್ಠೇಂಕಾರವು ಮೊಳಗಿತು.

ಅರ್ಥ:
ಘೋರ: ಉಗ್ರವಾದುದು; ಲಯ: ನಾಶ; ಭೈರವ: ಶಿವನ ಒಂದು ಅವತಾರ; ಹುಂಕಾರ: ಹುಂ ಎಂಬ ಶಬ್ದ; ಸಂಹಾರ: ನಾಶ, ಕೊನೆ; ಶೃತಿ: ವೇದ; ಕಲ್ಪಾಂತ: ಯುಗಾಂತ್ಯ; ಪಂಡಿತ: ವಿದ್ವಾಂಸ; ಆರುಭಟ: ಗರ್ಜನೆ; ಮೇಣ್: ಅಥವ; ವೀರ: ಶೂರ; ಪದ: ಚರಣ; ಭಿನ್ನ: ತುಂಡು; ಅಬ್ಜ: ಕಮಲ; ಕಠೋರ: ಉಗ್ರವಾದ; ರವ: ಶಬ್ದ; ಮೆರೆ: ಹೊಳೆ; ಚಾಪ: ಬಿಲ್ಲು; ಟಂಕಾರ: ಬಿಲ್ಲಿನ ಶಬ್ದ;

ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಘೋರತರ +ಲಯ+ಭೈರವನ +ಹುಂ
ಕಾರವೋ +ಸಂಹಾರ +ಶೃತಿ+ಓಂ
ಕಾರವೋ +ಕಲ್ಪಾಂತ +ತಾಂಡವ+ ವೇದ +ಪಂಡಿತನ
ಆರುಭಟೆಯೋ +ಮೇಣ್ +ತ್ರಿವಿಕ್ರಮ
ವೀರ+ಪದಭಿನ್ನಾಬ್ಜ+ಜಾಂಡ+ಕ
ಠೋರ+ರವವ್+ಎನೆ +ಮೆರೆದುದ್+ಅರ್ಜುನ +ಚಾಪ+ಟಂಕಾರ

ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಉಪಮಾನಗಳ ಪ್ರಯೋಗ – ಘೋರತರ ಲಯಭೈರವನ ಹುಂಕಾರವೋ, ಸಂಹಾರ ಶೃತಿಯೋಂಕಾರವೋ ಕಲ್ಪಾಂತ ತಾಂಡವ ವೇದ ಪಂಡಿತನ ಆರುಭಟೆಯೋ, ವಿಕ್ರಮ ವೀರಪದಭಿನ್ನಾಬ್ಜಜಾಂಡಕಠೋರರವ