ಅರಸ ಕೇಳ್ ಶತಶೃಂಗ ಶೈಲದ
ವರತಪೋಧನರಾಶ್ರಮಕೆ ನಿ
ಮ್ಮರಸ ಬಂದನು ವಂದಿಸಿದನಾ ಪರಮಮುನಿವರರ
ಹರುಷದಲಿ ಜಾಬಾಲಿ ಗಾರ್ಗ್ಯಾಂ
ಗಿರಸ ಗಾಲವ ಗೌತಮಾದ್ಯರು
ಧರಣಿಪನ ಸಂಭಾವಿಸಿದರರ್ಘ್ಯಾಸನಾದಿಯಲಿ (ಆದಿ ಪರ್ವ, ೪ ಸಂಧಿ, ೨೩ ಪದ್ಯ)
ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಪಾಂಡುವು ಕುಂತಿ ಮಾದ್ರಿಯರೊಂದಿಗೆ ಶತಶೃಂಗಪರ್ವತದ ಋಷಿಗಳಾಶ್ರಮಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಋಷಿಗಳಿಗೆ ನಮಸ್ಕರಿಸಿದನು. ಅಲ್ಲಿದ್ದ ಜಾಬಾಲಿ, ಗಾರ್ಗ್ಯ, ಅಂಗೀರಸ, ಗಾಲವ, ಗೌತಮ ಮೊದಲಾದ ಋಷಿಗಳು ಹರ್ಷದಿಂದ ಅವನನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿ ಆಸನ, ಅರ್ಘ್ಯ, ಮೊದಲಾದವುಗಳಿಂದ ಉಪಚರಿಸಿದರು.
ಅರ್ಥ:
ಅರಸ: ರಾಜ; ಕೇಳು: ಆಲಿಸು; ಶೈಲ: ಬೆಟ್ಟ; ವರ: ಶ್ರೇಷ್ಠ; ತಪಸ್ಸು: ಧ್ಯಾನ; ತಪೋಧನ: ಶ್ರೇಷ್ಠ ಋಷಿಗಳು; ಆಶ್ರಮ: ಕುಟೀರ; ಬಂದು: ಆಗಮಿಸು; ವಂದಿಸು: ನಮಸ್ಕರಿಸು; ಮುನಿ: ಋಷಿ; ಹರುಷ: ಸಂತಸ; ಧರಣಿಪ: ರಾಜ; ಸಂಭಾವಿಸು: ಗೌರವಿಸು; ಅರ್ಘ್ಯ: ನೀರು; ಆಸನ: ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುವ ಜಾಗ; ಆದಿ: ಮುಂತಾದ;
ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಅರಸ +ಕೇಳ್ +ಶತಶೃಂಗ +ಶೈಲದ
ವರತಪೋಧನರ+ ಆಶ್ರಮಕೆ+ ನಿಮ್ಮ್
ಅರಸ +ಬಂದನು +ವಂದಿಸಿದನಾ+ ಪರಮ+ಮುನಿವರರ
ಹರುಷದಲಿ +ಜಾಬಾಲಿ +ಗಾರ್ಗ್ಯ+ಅಂ
ಗಿರಸ +ಗಾಲವ +ಗೌತಮಾದ್ಯರು
ಧರಣಿಪನ+ ಸಂಭಾವಿಸಿದರ್+ಅರ್ಘ್ಯ+ಆಸನಾದಿಯಲಿ
ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಅರಸ, ಧರಣಿಪ – ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಪದ
(೨) ಮುನಿಗಳ ಹೆಸರು – ಜಾಬಾಲಿ, ಗಾರ್ಗ್ಯ, ಅಂಗಿರಸ, ಗಾಲವ, ಗೌತಮ
ಕುಮಾರವ್ಯಾಸಭಾರತ 