ಪದ್ಯ ೧೩: ಸುಪ್ರತೀಕ ಗಜವು ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಕೋಲಾಹಲ ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು?

ಮೊಗದ ಜವನಿಕೆದೆಗೆದು ನೆತ್ತಿಯ
ಬಗಿದು ಕೂರಂಕುಶದಲಾನೆಯ
ಬೆಗಡುಗೊಳಿಸಲು ಬೀದಿವರಿದುದು ಸುಭಟರೆದೆಯೊದೆಯೆ
ಹಗೆಯ ಬಲದಲಿ ಹರಿದು ಸುಭಟರ
ಚಿಗುಳಿದುಳಿದುದು ತಲೆಗಳನು ಮುಗಿ
ಲಗಲದಲಿ ಹರಹಿದುದು ದಿಕ್ಕರಿ ಹೊಕ್ಕು ಮೋಹರವ (ದ್ರೋಣ ಪರ್ವ, ೩ ಸಂಧಿ, ೧೩ ಪದ್ಯ)

ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಸುಪ್ರತೀಕದ ಮುಖದ ಪರದೆಯನ್ನು ತೆಗೆದು ಚೂಪಾದ ಅಂಕುಶದಿಂದ ನೆತ್ತಿಯನ್ನು ಚುಚ್ಚಿದೊಡನೆ, ಅದು ಮುಂದೆ ನುಗ್ಗಿತು. ಪಾಂಡವ ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿ ಹೆಜ್ಜೆಯಿಟ್ಟು ಸುಭಟರನ್ನು ತುಳಿದು ತಲೆಗಳನ್ನು ಕಿತ್ತು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಎಸೆಯಿತು.

ಅರ್ಥ:
ಮೊಗ: ಮುಖ; ಜವನಿಕೆ: ತೆರೆ, ಪರದೆ; ತೆಗೆ: ಈಚೆಗೆ ತರು, ಹೊರತರು; ನೆತ್ತಿ: ಶಿರ; ಬಗಿ: ಸೀಳುವಿಕೆ, ಕತ್ತರಿಸುವಿಕೆ; ಕೂರಂಕುಶ: ಹರಿತವಾದ ಅಂಕುಶ; ಅಂಕುಶ: ಆನೆಯನ್ನು ಹದ್ದಿನಲ್ಲಿ ಇಡಲು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಒಂದು ಸಾಧನ; ಆನೆ: ಗಜ; ಬೆಗಡು: ಆಶ್ಚರ್ಯ, ಬೆರಗು; ಬೀದಿ: ರಸ್ತೆ; ಸುಭಟ: ಪರಾಕ್ರಮಿ; ಎದೆ: ವಕ್ಷಸ್ಥಳ; ಒದೆ: ತಳ್ಳು; ಹಗೆ: ವೈರಿ; ಬಲ: ಶಕ್ತಿ; ಹರಿ: ಕಡಿ, ಕತ್ತರಿಸು; ಚಿಗುಳಿದುಳಿ: ಜಿಗಿಜಿಗಿಯಾಗುವಂತೆ ತುಳಿ; ತಲೆ: ಶಿರ; ಮುಗಿಲು: ಆಗಸ; ಅಗಲ: ವಿಸ್ತಾರ; ಹರಹು: ವಿಸ್ತಾರ, ವೈಶಾಲ್ಯ; ದಿಕ್ಕರಿ: ದಿಗ್ಗಜ; ಹೊಕ್ಕು: ಸೇರು; ಮೋಹರ: ಯುದ್ಧ;

ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಮೊಗದ +ಜವನಿಕೆ+ತೆಗೆದು +ನೆತ್ತಿಯ
ಬಗಿದು+ ಕೂರಂಕುಶದಲ್+ಆನೆಯ
ಬೆಗಡುಗೊಳಿಸಲು+ ಬೀದಿವರಿದುದು +ಸುಭಟರ್+ಎದೆ+ಒದೆಯೆ
ಹಗೆಯ +ಬಲದಲಿ +ಹರಿದು +ಸುಭಟರ
ಚಿಗುಳಿದುಳಿದುದು +ತಲೆಗಳನು +ಮುಗಿಲ್
ಅಗಲದಲಿ +ಹರಹಿದುದು +ದಿಕ್ಕರಿ+ ಹೊಕ್ಕು +ಮೋಹರವ

ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಸುಪ್ರತೀಕದ ಬಲ – ಹಗೆಯ ಬಲದಲಿ ಹರಿದು ಸುಭಟರ ಚಿಗುಳಿದುಳಿದುದು ತಲೆಗಳನು ಮುಗಿ
ಲಗಲದಲಿ ಹರಹಿದುದು