ಪದ್ಯ ೩೪: ಹಾವು ಭೀಮನನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಿಗಿಯಿತು?

ಭಟ ಮರಳಿ ಸಂತೈಸಿಕೊಂಡಟ
ಮಟಿಸಿ ಗದೆಯಲಿ ಹೊಯ್ದು ಬಿಗುಹಿನ
ಕಟಕವನು ಬಿಚ್ಚಿದನು ಹೆಚ್ಚಿದನುಬ್ಬಿ ಬೊಬ್ಬಿಡುತ
ಪುಟದ ಕಂತುಕದಂತೆ ಫಣಿ ಲಟ
ಕಟಿಸಲೌಕಿತು ಮತ್ತೆ ಗಿಡಗನ
ಪುಟದ ಗಿಳಿಯಂದದಲಿ ಗಿರಿಗಿರಿಗುಟ್ಟಿದನು ಭೀಮ (ಅರಣ್ಯ ಪರ್ವ, ೧೪ ಸಂಧಿ, ೩೪ ಪದ್ಯ)

ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಭೀಮನು ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಂಡು ಉಪಾಯದಿಂದ ಗದಾಪ್ರಹಾರ ಮಾಡಿ ಹಾವಿನ ಬಿಗಿತವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಗರ್ಜಿಸಿದನು. ಆದರೆ ಹೆಬ್ಬಾವು ನೆಗೆದ ಚಂಡಿನಂತೆ ಭೀಮನನ್ನು ತನ್ನ ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಸಿಕೊಂಡು ಬಿಗಿಯಿತು. ಗಿಡಗನ ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕ ಗಿಣಿಯಂತೆ ಭೀಮನು ಆಯಾಸಗೊಂಡು ಗಿರಿಗುಟ್ಟಿದನು.

ಅರ್ಥ:
ಭಟ: ಬಲಶಾಲಿ; ಮರಳಿ: ಪುನಃ; ಸಂತೈಸು: ಸಮಾಧಾನಿಸು; ಅಟಮಟಿಸು: ಮೋಸ ಮಾಡು; ಗದೆ: ಮುದ್ಗರ; ಹೊಯ್ದು: ಹೊಡೆ; ಬಿಗುಹು: ಬಿಗಿ, ಗಟ್ತಿ; ಕಟಕ: ಕೈಬಳೆ; ಬಿಚ್ಚು: ಸಡಲಿಸು; ಹೆಚ್ಚು: ಅಧಿಕ; ಉಬ್ಬು: ಹಿಗ್ಗು; ಬೊಬ್ಬಿಡು: ಜೋರಾಗಿ ಕೂಗು; ಪುಟ: ನೆಗೆತ; ಕಂದುಕ:ಚೆಂಡು; ಫಣಿ: ಹಾವು; ಲಟಕಟಿಸು: ಚಕಿತನಾಗು; ಔಕು: ಒತ್ತು, ನೂಕು; ಗಿಡಗ: ಹದ್ದಿನ ಜಾತಿಯ ಹಕ್ಕಿ; ಗಿಳಿ: ಶುಕ; ಗಿರಿಗಿರಿಗುಟ್ಟು: ಗರಗರ ತಿರುಗು;

ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಭಟ +ಮರಳಿ +ಸಂತೈಸಿಕೊಂಡ್+ಅಟ
ಮಟಿಸಿ+ ಗದೆಯಲಿ +ಹೊಯ್ದು +ಬಿಗುಹಿನ
ಕಟಕವನು +ಬಿಚ್ಚಿದನು +ಹೆಚ್ಚಿದನ್+ಉಬ್ಬಿ +ಬೊಬ್ಬಿಡುತ
ಪುಟದ +ಕಂತುಕದಂತೆ +ಫಣಿ +ಲಟ
ಕಟಿಸಲ್+ಔಕಿತು +ಮತ್ತೆ +ಗಿಡಗನ
ಪುಟದ +ಗಿಳಿಯಂದದಲಿ+ ಗಿರಿಗಿರಿಗುಟ್ಟಿದನು +ಭೀಮ

ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಉಪಮಾನದ ಪ್ರಯೋಗ – ಪುಟದ ಕಂತುಕದಂತೆ ಫಣಿ ಲಟಕಟಿಸಲೌಕಿತು ಮತ್ತೆ ಗಿಡಗನ
ಪುಟದ ಗಿಳಿಯಂದದಲಿ ಗಿರಿಗಿರಿಗುಟ್ಟಿದನು ಭೀಮ

ನಿಮ್ಮ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಬರೆಯಿರಿ