ಪದ್ಯ ೨೩: ಯಾವ ರೀತಿಯ ಬಲೆಗಳನ್ನು ಬೇಡರು ಕೊಂಡ್ಯೊಯ್ದರು?

ಬಂಡಿಗಳ ಬೆಳ್ಳಾರವಲೆಗಳ
ಖಂಡವಲೆಗಳ ತಡಿಕೆವಲೆಗಳ
ಗುಂಡುವಲೆಗಳ ಬೀಸುವಲೆಗಳ ಕಾಲುಗಣ್ಣಿಗಳ
ದಂಡಿವಲೆಗಳ ತೊಡಕುವಲೆಗಳ
ಹಿಂಡುವಲೆಗಳ ಮಯಣದಂಟಿನ
ಮಂಡವಿಗೆ ಬಲೆಗಳ ಕಿರಾತರು ಕೆದರಿತಗಲದಲಿ (ಅರಣ್ಯ ಪರ್ವ, ೧೪ ಸಂಧಿ, ೨೩ ಪದ್ಯ)

ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಬಂಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳ್ಳಾರ ಬಲೆ, ಖಂಡಬಲೆ, ತಡಿಕೆ ಬಲೆ, ಗುಂಡುಬಲೆ, ಬೀಸುಬಲೆ, ಕಾಲುಕಣ್ಣಿಗಳು, ದಂಡಿಬಲೆ, ತೊಡಕುಬಲೆ, ಹಿಂಡು ಬಲೆ, ಮೇಣದಂಟಿನ ಮಂಡವಿಗೆ ಬಲೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಬಂದ ಕಿರಾತರು ಕಾಡಿನಗಲಕ್ಕೂ ಹಾಸಿದರು.

ಅರ್ಥ:
ಬಂಡಿ: ಗಾಡಿ, ಚಕ್ಕಡಿ; ಬೆಳ್ಳಾರಬಲೆ: ಒಂದು ವಿಧವಾದ ಬಲೆ; ಮಯಣ: ಜೇನುಹುಟ್ಟಿನಿಂದ ಸಿಗುವ ಒಂದು ಬಗೆಯ ಅಂಟುದ್ರವ್ಯ; ಖಂಡ: ಮೂಳೆಯಿಲ್ಲದ ಮಾಂಸ; ತಡಿಕೆ: ಒಂದು ಬಗೆಯ ಬಲೆ; ಗುಂಡು: ಗೋಳಾಕಾರ; ಬೀಸು:ತೂಗುವಿಕೆ, ವಿಸ್ತಾರ; ಕಾಲುಗಣ್ಣಿ: ಕಾಲುಕುಣಿಕೆ, ಕಾಲು ತೊಡರಿಬೀಳುವಂತೆ ಮಾಡುವ ಹಗ್ಗ; ಕುಣಿಕೆ: ಹಗ್ಗದ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಕಿದ ಗಂಟು; ದಂಡಿ: ಕೋಲು, ದಡಿ; ತೊಡಕು: ಕಗ್ಗಂಟು; ಹಿಂಡು: ನುಲಿಸು, ತಿರುಚು; ಮಂಡ:ಮತ್ತಿನ ಪದಾರ್ಥ; ಕಿರಾತ: ಬೇಡ; ಕೆದರು: ಹರಡು; ಅಗಲ: ವಿಸ್ತಾರ;

ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಬಂಡಿಗಳ +ಬೆಳ್ಳಾರವಲೆಗಳ
ಖಂಡವಲೆಗಳ+ ತಡಿಕೆವಲೆಗಳ
ಗುಂಡುವಲೆಗಳ +ಬೀಸುವಲೆಗಳ+ ಕಾಲುಗಣ್ಣಿಗಳ
ದಂಡಿವಲೆಗಳ+ ತೊಡಕುವಲೆಗಳ
ಹಿಂಡುವಲೆಗಳ+ ಮಯಣದಂಟಿನ
ಮಂಡವಿಗೆ +ಬಲೆಗಳ +ಕಿರಾತರು +ಕೆದರಿತ್+ಅಗಲದಲಿ

ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಬಲೆಗಳ ಹೆಸರುಗಳು – ಬೆಳ್ಳಾರವಲೆ, ಖಂಡವಲೆ, ತಡಿಕೆವಲೆ, ಗುಂಡುವಲೆ, ಬೀಸುವಲೆ, ಕಾಲುಗಣ್ಣಿಗ, ದಂಡಿವಲೆ, ತೊಡಕುವಲೆ, ಹಿಂಡುವಲೆ, ಮಯಣದಂಟಿನ ಮಂಡವಿಗೆ ಬಲೆ