ಪದ್ಯ ೨೨: ಬಿರುಗಾಳಿಯ ಚಿತ್ರಣ ಹೇಗಿತ್ತು?

ಮರಮರನ ತಕ್ಕೈಸಿದವು ಕುಲ
ಗಿರಿಯ ಗಿರಿ ಮುಂಡಾಡಿದವು ತೆರೆ
ತೆರೆಗಳಲಿ ತೆರೆ ತಿವಿದಾಡಿದವು ಸಾಗರದ ಸಾಗರದ
ಧರಣಿ ಕದಡಲು ಸವಡಿಯಡಕಿಲು
ಜರಿಯದಿಹುದೇ ಜಗದ ಬೋನಕೆ
ಹರಿಗೆ ಹೇಳೆನೆ ಬೀಸಿದುದು ಬಿರುಗಾಳಿ ಬಿರುಸಿನಲಿ (ಅರಣ್ಯ ಪರ್ವ, ೧೦ ಸಂಧಿ, ೨೨ ಪದ್ಯ)

ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಮರಗಳು ಒಂದನ್ನೊಂದು ಅಪ್ಪಿದವು. ಕುಲಗಿರಿಗಳನ್ನು ಗಿರಿಗಳು ಮುಂಡಾಡಿದವು ಸಾಗರಗಳ ತೆರೆಗಳು ಇನ್ನೊಂದು ಸಾಗರದ ತೆರೆಗಳಿಗೆ ಅಪ್ಪಳಿಸಿದವು. ಭೂಮಿ ಕದಡಿತು. ಜೋಡಿಸಿದ ಲೋಕಗಳ ಅಡಕಿಲು ಜಾರಿ ಬೀಳದಿದ್ದೀತೆ. ಲೋಕವನ್ನು ನುಂಗಲು ವಾಯುವಿಗೆ ಆಹ್ವಾನ ಕೊಡಿರೆಂದು ಹೇಳುವಂತೆ ಬಿರುಗಾಳಿ ಬಿರುಸಿನಿಂದ ಬೀಸಿತು.

ಅರ್ಥ:
ಮರ: ತರು, ವೃಕ್ಷ; ತಕ್ಕೈಸು: ಅಪ್ಪು; ಗಿರಿ: ಬೆಟ್ಟ; ಮುಂಡಾಡು: ಮುದ್ದಾಡು, ಪ್ರೀತಿಸು; ತೆರೆ: ತೆರೆಯುವಿಕೆ, ಬಿಚ್ಚುವಿಕೆ; ತಿವಿ: ಹೊಡೆತ, ಗುದ್ದು; ಸಾಗರ: ಸಮುದ್ರ; ಧರಣಿ: ಭೂಮಿ; ಕದಡು: ಕಲಕು; ಸವಡು: ಪುರಸತ್ತು; ಜರಿ: ನಿಂದಿಸು, ತಿರಸ್ಕರಿಸು; ಜಗ: ಜಗತ್ತು; ಬೋನ:ಅನ್ನ, ಆಹಾರ; ಹರಿ: ಕಡಿ, ಕತ್ತರಿಸು; ಬೀಸು: ಒಗೆ, ಎಸೆ, ಬಿಸಾಡು; ಬಿರುಗಾಳಿ: ಬಿರುಸಿನಿಂದ ಬೀಸುವ ಗಾಳಿ; ಬಿರುಸು: ಒರಟು, ಕಠಿಣ;

ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಮರಮರನ +ತಕ್ಕೈಸಿದವು +ಕುಲ
ಗಿರಿಯ +ಗಿರಿ+ ಮುಂಡಾಡಿದವು +ತೆರೆ
ತೆರೆಗಳಲಿ +ತೆರೆ+ ತಿವಿದಾಡಿದವು +ಸಾಗರದ +ಸಾಗರದ
ಧರಣಿ+ ಕದಡಲು +ಸವಡಿ+ಅಡಕಿಲು
ಜರಿಯದಿಹುದೇ +ಜಗದ +ಬೋನಕೆ
ಹರಿಗೆ +ಹೇಳೆನೆ +ಬೀಸಿದುದು +ಬಿರುಗಾಳಿ +ಬಿರುಸಿನಲಿ

ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಬಿ ಕಾರದ ತ್ರಿವಳಿ ಪದ – ಬೀಸಿದುದು ಬಿರುಗಾಳಿ ಬಿರುಸಿನಲಿ
(೨) ಜೋಡಿ ಪದಗಳ ಬಳಕೆ – ಮರಮರ, ಗಿರಿಯ ಗಿರಿ, ತೆರೆ ತೆರೆ, ಸಾಗರದ ಸಾಗರದ