ಒಂದು ದಶ ಶತ ಸಾವಿರದ ಹೆಸ
ರಿಂದ ಲಕ್ಷವು ಕೋಟಿಯಗಣಿತ
ದಿಂದ ನಿನಗಾಂತದಟರಿಪುಗಳ ತಿಂದು ತೇಗುವುದು
ಬಂದು ಬೆಸನನು ಬೇಡುವುದು ತಾ
ನೊಂದು ಶರರೂಪಾಗೆನುತ ಮುದ
ದಿಂದ ವರ ಮಂತ್ರೋಪದೇಶವನಿತ್ತಳರ್ಜುನಗೆ (ಅರಣ್ಯ ಪರ್ವ, ೭ ಸಂಧಿ, ೧೦೬ ಪದ್ಯ)
ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಪಾರ್ವತಿಯು, ಅರ್ಜುನ ಈ ಅಸ್ತ್ರವು ನಿನ್ನ ಬಳಿಗೆ ಬಂದು ಬಾಣದ ರೂಪದಿಂದ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದರ ಪ್ರಯೊಗ ಮಾಡಿದರೆ ಒಂದು, ಹತ್ತು ನೂರು, ಸಾವಿರ, ಲಕ್ಷ, ಖೋಟಿ, ಅನಂತ ಶತ್ರುಗಳನ್ನು ನುಂಗಿ ತೇಗುತ್ತದೆ, ಎಂದು ಹೇಳಿ ಮಂತ್ರವನ್ನು ಅರ್ಜುನನಿಗೆ ಉಪದೇಶಿಸಿದಳು.
ಅರ್ಥ:
ದಶ: ಹತ್ತು; ಶತ: ನೂರು; ಸಾವಿರ: ಸಹಸ್ರ; ಹೆಸರು: ನಾಮ; ಅಗಣಿತ: ಲೆಕ್ಕವಿಲ್ಲದ; ರಿಪು: ವೈರಿ; ತೇಗು: ತೇಗುವಿಕೆ, ಢರಕೆ; ಬೆಸಸು: ಹೇಳು, ಆಜ್ಞಾಪಿಸು; ಬೇಡು: ಕೇಳು, ಯಾಚಿಸು, ಬಯಸು; ಶರ: ಬಾಣ; ಮುದ: ಸಂತಸ; ವರ: ಶ್ರೇಷ್ಠ; ಮಂತ್ರ: ವೇದದಲ್ಲಿರುವ ಛಂದೋ ಬದ್ಧವೂ ಪವಿತ್ರವೂ ಆದ ದೇವತಾಸ್ತುತಿ;
ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಒಂದು +ದಶ +ಶತ +ಸಾವಿರದ+ ಹೆಸ
ರಿಂದ +ಲಕ್ಷವು +ಕೋಟಿ+ಅಗಣಿತ
ದಿಂದ +ನಿನಗಾಂತದಟ+ರಿಪುಗಳ +ತಿಂದು +ತೇಗುವುದು
ಬಂದು +ಬೆಸನನು +ಬೇಡುವುದು+ ತಾ
ನೊಂದು +ಶರ+ರೂಪಾಗೆನುತ+ ಮುದ
ದಿಂದ +ವರ +ಮಂತ್ರೋಪದೇಶವನ್+ಇತ್ತಳ್+ಅರ್ಜುನಗೆ
ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಸಂಖ್ಯೆಯ ಬಳಕೆ – ೧, ೧೦, ೧೦೦, ೧೦೦೦, ೧,೦೦,೦೦೦, ೧,೦೦,೦೦,೦೦೦
ಕುಮಾರವ್ಯಾಸಭಾರತ 