ಪದ್ಯ ೧೦: ಪಾಂಡವರು ಹೇಗೆ ಹೊಳೆದರು?

ದ್ರುಪದ ಗುಡಿಗಟ್ಟಿದನು ಕುಂತಿಯ
ವಿಪುಳ ಹರುಷವನೇನನೆಂಬೆನು
ದ್ರುಪದ ಯದು ಪರಿವಾರವುಲಿದುದು ಜಲಧಿ ಘೋಷದಲಿ
ಅಪದೆಸೆಯ ಮುಗಿಲೊಡೆದು ಹೊಳೆ ಹೊಳೆ
ದು ಪರಿಚರ ರವಿಯಂತೆ ತತ್ಕ್ಷಣ
ವಿಪುಳ ತೇಜಃಪುಂಜರೆಸೆದರು ಪಾಂಡುನಂದನರು (ಆದಿ ಪರ್ವ, ೧೭ ಸಂಧಿ, ೧೦ ಪದ್ಯ)

ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ದ್ರುಪದ ಸಂತೋಷಗೊಂಡನು, ಕುಂತಿಯ ಸಂತೋಷದ ಪರಿ ಹೇಗೆ ತಾನೆ ಹೇಳಲಿ, ದ್ರುಪದ ಮತ್ತು ಯದು ಪರಿವಾರದವರು ಸಮುದ್ರದಂತೆ ಘೋಷಮಾಡಿದರು. ದುರಾದೃಷ್ಟದ ದೆಸೆಯ ಮೋಡವು ಚದುರಿ ಅಂತರಿಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ಸೂರ್ಯನಂತೆ ಪಾಂಡವರು ಅತಿಶಯ ತೇಜಸ್ಸಿನಿಂದ ಹೊಳೆದರು.

ಅರ್ಥ:
ಗುಡಿಕಟ್ಟು: ಸಂತೋಷಗೊಳ್ಳು; ವಿಪುಳ: ಬಹಳ; ಹರುಷ: ಸಂತೋಷ; ಪರಿವಾರ: ವಂಶ; ಉಲಿ: ಕೂಗು, ಧ್ವನಿ; ಜಲಧಿ: ಸಮುದ್ರ; ಘೋಷ: ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಶಬ್ದ; ಅಪದೆಸೆ: ದುರಾದೃಷ್ಟ; ಮುಗಿಲ್: ಮೋಡ, ಆಕಾಶ; ಒಡೆದು: ಚೂರಾಗು; ಹೊಳೆ: ಕಾಂತಿ; ಪರಿಚರ: ಸೇವಕ, ಆಳು; ರವಿ: ಸೂರ್ಯ; ತೇಜಸ್ಸು: ಕಾಂತಿ; ನಂದನ: ಮಕ್ಕಳು;

ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ದ್ರುಪದ +ಗುಡಿಗಟ್ಟಿದನು +ಕುಂತಿಯ
ವಿಪುಳ +ಹರುಷವನ್+ಏನನೆಂಬೆನು
ದ್ರುಪದ+ ಯದು +ಪರಿವಾರ+ವುಲಿದುದು +ಜಲಧಿ +ಘೋಷದಲಿ
ಅಪದೆಸೆಯ +ಮುಗಿಲೊಡೆದು +ಹೊಳೆ +ಹೊಳೆ
ದು +ಪರಿಚರ+ ರವಿಯಂತೆ +ತತ್ಕ್ಷಣ
ವಿಪುಳ +ತೇಜಃಪುಂಜರ್+ಎಸೆದರು +ಪಾಂಡು+ನಂದನರು

ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ದ್ರುಪದ – ೧,೩ ಸಾಲಿನ ಮೊದಲ ಪದ, ವಿಪುಳ – ೨, ೬ ಸಾಲಿನ ಮೊದಲ ಪದ
(೨) ಉಲಿ, ಘೋಷ – ಶಬ್ದ, ಧ್ವನಿಯ ಸಮನಾರ್ಥಕ ಪದ
(೩) ಹೊಳೆ, ತೇಜ – ಸಮನಾರ್ಥಕ ಪದ
(೪) ಸಂತೋಷದ ಕೂಗು ಹೇಗಿತ್ತು – ಜಲಧಿ ಘೋಷದಲಿ ಸಮುದ್ರದಂತೆ