ಪದ್ಯ ೨೫: ಸಭೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ವೀರರು ಅರ್ಜುನನಲ್ಲಿ ಏನನ್ನು ಕಂಡರು?

ಇವನ ಗತಿ ಮುಖಚೇಷ್ಟೆ ಭಾವೋ
ತ್ಸವ ವಿಲಾಸವುಪೇಕ್ಷೆ ಭರವಂ
ಘವಣೆ ಗರುವಿಕೆ ಗಮಕಭಾವವಭೀತಿ ಭುಲ್ಲವಣೆ
ಇವನ ವಿಮಲಕ್ಷತ್ರವಿಕ್ರಮ
ವಿವನ ಕೊಂಡೆಯತನವಿವೇ ಸಾ
ಕಿವನು ಘಾಟದ ವೀರನೆಂದರು ವೀರರರ್ಜುನನ (ಆದಿ ಪರ್ವ, ೧೫ ಸಂಧಿ, ೨೫ ಪದ್ಯ)

ತಾತ್ಪರ್ಯ:
ಅರ್ಜುನನು ಬರುವುದನ್ನು ಕಂಡ ವೀರರು ಇವನ ಗತಿ (ಬರುವ ಠೀವಿ), ಮುಖದ ಹಾವಭಾವ, ಮುಖದಲ್ಲಿದ್ದ ಉತ್ಸಾಹ, ಬಿಲ್ಲಿನ ಬಗ್ಗೆ ಇದ್ದ ಉಪೇಕ್ಷೆ (ಕಡೆಗಣಿಸುವಿಕೆ), ಜೋರು, ನಡೆಗೆಯಲ್ಲಿನ ದರ್ಪ, ಗಾಂಭೀರ್ಯ, ನಿರ್ಭೀತಿ, ದೋಷರಹಿತವಾದ ಕ್ಷಾತ್ರಶಕ್ತಿ, ಇವುಗಳನ್ನು ನೋಡಿ ಅಲ್ಲಿ ನೆರೆದಿದ್ದ ವೀರರು ಇವನು ಮಹಾವೀರನೆಂದರು.

ಅರ್ಥ:
ಗತಿ: ವೇಗ; ಮುಖ: ಆನನ; ಚೇಷ್ಟೆ: ಅಂಗಾಂಗಗಳ ಚಲನೆ; ಭಾವ: ಸ್ವರೂಪ; ಉತ್ಸಾಹ: ಹುಮ್ಮಸ್ಸು, ಚೈತನ್ಯ; ವಿಲಾಸ: ಸೊಬಗು; ಉಪೇಕ್ಷೆ: ಕಡೆಗಣಿಸುವಿಕೆ; ಭರ: ಜೋರು; ಗರುವಿಕೆ: ಗರ್ವ, ದರ್ಪ; ಗಮಕ: ಕ್ರಮ, ಬೆಡಗು, ಸೊಗಸು; ಅವಭೀತಿ: ನಿರ್ಭೀತಿ; ಭುಲ್ಲವಣೆ: ಅತಿಶಯ, ಹೆಚ್ಚಳ; ವಿಮಲ: ನಿರ್ಮಲ; ಕ್ಷತ್ರ: ಕ್ಷತ್ರಿಯ; ವಿಕ್ರಮ: ಶೌರಿ, ಪರಾಕ್ರಮಿ; ಘಾಟ: ಸಮರ್ಥ; ವೀರ: ಶೂರ;

ಪದವಿಂಗಡಣೆ:
ಇವನ +ಗತಿ +ಮುಖಚೇಷ್ಟೆ +ಭಾವೋ
ತ್ಸವ +ವಿಲಾಸವ್+ಉಪೇಕ್ಷೆ +ಭರ+ವಂ
ಘವಣೆ +ಗರುವಿಕೆ +ಗಮಕಭಾವ+ಅವಭೀತಿ +ಭುಲ್ಲವಣೆ
ಇವನ +ವಿಮಲ+ಕ್ಷತ್ರ+ವಿಕ್ರಮವ್
ಇವನ+ ಕೊಂಡೆಯತನವ್+ಇವೇ +ಸಾಕ್
ಇವನು +ಘಾಟದ +ವೀರನೆಂದರು +ವೀರರ್+ಅರ್ಜುನನ

ಅಚ್ಚರಿ:
(೧) ಇವನ – ೪ ಸಾಲಿನ ಮೊದಲ ಪದ
(೨) ಅರ್ಜುನನ ಹಾವಭಾವದ ವರ್ಣನೆ: ಗತಿ, ಮುಖಚೇಷ್ಟೆ, ಉತ್ಸಾಹ, ವಿಲಾಸ, ಉಪೇಕ್ಷೆ, ನಿರ್ಭೀತಿ, ಭರ, ಗರುವಿಕೆ, ಭುಲ್ಲವಣೆ, ವಿಮಲ, ವಿಕ್ರಮ